Creating Jobs and Opportunities in the North

Canada’s Economic Action Plan is contributing $142.4 million over six years (starting in 2012) to construct and equip the Canadian High Arctic Research Station (CHARS) in Cambridge Bay, Nunavut. CHARS will be a year-round, multi-disciplinary facility on the cutting edge of research into environmental and resource development issues.

Canada will also provide $46.2 million over six years (starting in 2012) for the CHARS Science and Technology Program. This program will foster sound social, economic and environmental stewardship of the Arctic through traditional and solutions-driven initiatives. Work with Aboriginal, academic, government and industry partners will be key to the Station’s success.

Transcripts

Inuinnaqtun

Nipiliugat:

Uvanga Nick Xenos. Hivuliqtiuyunga tapkunani Ukiuqtaqtumi Naunaiyaiyit Maligait havaktungalu hamani Gatineau-mi.

Ikaluktutiak niguaqtauyuq qaphinut piplugu. Hivuliqpamik, piqaqtuq nakuuqpiaqtunik naunaiyainiqmut piluaqnaqtuliqutinutlu pilaqninut, angutikhaqaqpiaqhuni, nuahimayuqauqhuni, allatqit, piqaqhunilu nakuuyumik maniliugutinut pivaliatitni pilaqnit. Tamnalu nunaliit avikhimaninut tikittaqviupluni tamatkiknut aulagutit aulatyutitlu. Tapkuat Kavamatkut Nunavutmi piqaqtut nunaliit avikhimaninut aapisitnik talvani. Piqaqtuq allatqinik aulattiyit katimayit tapkuatut Nunavut Avatiligiyit Katimayit, Nunavut Parnaiyiit Kamisat, taoimatut nakuuyumik katutyiqatigit timiuyut.

Piqaqhunilu nunaliit avikhimaniani aaniaqvikmik nunaliit avikhimanianilu ilihaqtuligiyinik havakvik tamnalu Nunavut Ukiuqtaqtumi Hilattuqhaivik. Piqaqtugut nanminiq hanatyuhikhaliuqtimik havaktit tapkuat niguaqniaqtat hanatyuhikhai taphuma hannavik. Tamna hannavik piniaq hilaqyuaqmi nakuuyutigut havakvik Kanataup Ukiuqtaqtuani taimaittumik ilaqaqniaq hunanik tapkuatut allatqit naunaiyaivit, tpiluaqnaqtuliqutit pivalianinutlu havakvik, ilitquhit ilihimani inikha, aapisit inikha, katimavik inikha, atuqtauvaktutlu iglukhat nayugauyukhatlu.

Tamna naunaiyainiq piluaqnaqtuliqutitlu havagut talvani naunaiyaivik havakvik pinahauqniaq hitamani tapkuninga: atuqtitnit nunataqhimaniq, piqaqnit pivaliatitni, avatiliqutit hilaplu ahianguqni, tapkuatlu hakugiktumik nakuunitlu nunaliuyut. AUlaniaq tualuni tatqiqhiutini ukiunganut, tamna ayyikkutaittuq pihimania, piniaqhutiklu naunaiyainiq piluaqnaqtuliqutitlu naunaiyaqni, munaginit ilihaqniqlu pinahauqtitni. Taimatut piyumaqpiaqtugut pipkaqni nutaqat aliahutigini tahapkuat naunaiyainiq piluaqnaqtuliqutitlu. Allatqit inuit atuqniaqtat tamna havakvik; ilalu ukiuqtaqtumiut pilaqniaqtat atquni nutanguqpiaqtut-hanahimanit havagutit tapkuat Ukiuqtaqtumitniat, tapkuat ilihaqniqmut ilauvaktut, naunaiyaiyit hilattuqhaiviknit quyagitnaq nunaqyuaqmit, tapkuat inmiguqtut ilauni, naunaiyagumagumityuk nutat hanahimayut nutatlu pitquhit piyauninut tahamani Ukiuqtaqtumi, una nakuqpiaqniaq piyauninut tahapkuat. Tapkuat hilaqyuaqmi ilauyut piyumaqpiaqniat, ilalu kavamatkut naunaiyaiyit. Piqaqniaqlu inmingnit havaktikhat naunaiyaiyit tahapkuat talvanitniat Ikaluktutiakmi. Ihumayunga una alianaqpiaqtuq pilaqnikha Kanatamut hilaqyuaqmutlu pihimania hilaqyuaqmiunut nakuutiginia havakvik tahamani Ukiuqtaqtumi naunaiyaiyukhat qanugiliugahuaqninut ukiuqtaqtup pityutai kihimikluttauq hilaqyuami pityutauyutluttauq.

 Inuktitut

ᑎᑎᕋᖅᑕᐅᓯᒪᔪᑦ:

ᐊᑎᖃᖅᑐᖓ ᓂᒃ ᔩᓅᔅ, ᑐᑭᒧᐊᒃᑎᐅᔪᖓ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᖃᐅᔨᓴᐃᓂᒻᒪᕆᖕᒧᑦ ᐊᑐᐊᒐᕐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖅᑐᖓ ᑳᑦᓄ.

ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᖅ ᓂᕈᐊᕆᓯᒪᔭᕋ ᐅᓄᖅᑐᓂᒃ ᐱᔾᔪᑎᖃᖅᖢᖓ. ᓯᕗᓪᓕᖅᐋᖅ, ᐅᓇ ᐱᐅᓛᒥᒃ ᖃᐅᔨᓴᕈᑎᒻᒪᕆᖃᖅᑐᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᑖᓂᒃ ᐱᓕᕆᔾᔪᑎᖃᖅᖢᓂ, ᐅᓇᓗ ᓂᕐᔪᑎᖃᑦᑎᐊᖅᑐᖅ, ᐱᕈᖅᑐᖃᑦᑎᐊᖅᑐᖅ, ᐊᔾᔨᒌᓐᖏᑑᑎᑦ, ᐅᓇ ᐱᐅᓛᓂᒃ ᑮᓇᐅᑎᒍᑦ ᒪᑭᒪᓚᓱᐊᕈᑎᖃᑦᑎᐊᕈᓐᓇᖅᓗᑎᒃ. ᐅᓇᑦᑕᐅᖅ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᓂ ᐃᓂᒋᔭᐅᔪᖅ ᑕᒪᐃᓐᓂᒃ ᐃᖏᕐᕋᔾᔪᑎᓕᕆᓂᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᐊᐅᓚᑦᑎᕕᐅᓪᓗᓂ. ᓄᓇᕗᑦ ᒐᕙᒪᒃᑯᑦ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᒥᖕᓄᑦ ᑕᐃᑲᓂ ᑎᑎᕋᕐᕕᖃᖅᑐᑦ. ᑕᐃᒪᓗ ᐊᔾᔨᒌᓐᖏᑑᑎ ᐱᖁᔭᕋᓛᓕᐅᖅᑎᑦ ᑲᑎᒪᔩᑦ ᑕᒪᒃᑯᐊ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᐱᕙᓪᓕᐊᓂᖓᑕ ᐊᒃᑐᖅᑕᐅᔪᓐᓇᕐᓂᖓᓄᑦ ᕿᒥᕐᕈᔩᑦ, ᓄᓇᕗᒻᒥ ᐸᕐᓇᐅᔩᑦ, ᐅᑯᐊᓗ ᐃᐅᔪᒥᒃ ᐱᓇᓱᐊᖃᑎᒌᒃᑐᑦ ᐊᐅᓚᑦᓯᔩᑦ.

ᑕᐃᑲᓂᓗ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᓄᑦ ᐋᓐᓂᐊᕕᖃᖅᑐᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᓄᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᖃᖅᑐᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᓇᕗᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒧᑦ ᓯᓚᑦᑐᖅᓴᕐᕕᖓ. ᐱᖃᖅᑐᒍᑦᑕᐅᖅ ᓇᖕᒥᓂᖁᑎᖃᖅᑐᑦ ᐃᒡᓗᓕᐅᖅᑎᑦ ᐅᑯᐊᓗ ᓂᕈᐊᖑᓯᒪᓂᐊᖅᑐᑦ ᓴᓇᖁᓪᓗᒋᑦ ᐃᓂᒃᓴᑦᑎᓂᒃ. ᐅᓇ ᐃᓂᒋᓂᐊᖅᑕᕗᑦ ᓄᓇᕐᔪᐊᒥ ᑲᔾᔮᓇᕆᐊᖃᖅᑐᖅ ᑲᓇᑕᐅᑉ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᐊᓂ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓚᖃᖅᓗᓂ ᖃᓄᕆᑦᑐᑐᐃᓐᓇᓂᒃ ᐊᔾᔨᒌᓐᖏᑦᑐᓂᒃ ᕿᖑᒥᒐᐃᕕᖕᓂ ᖃᐅᔨᓴᕐᕕᒻᒪᕆᖕᓂᒃ, ᓄᑖᓂ ᐱᓕᕆᔾᔪᑕᐅᓕᖅᑐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᑦᑎᕕᖃᕐᓗᓂ, ᐃᓄᐃᑦ ᖃᐅᔨᒪᔭᑐᖃᖏᑦ ᐃᓂᖃᑦᑎᐊᖅᓗᓂ, ᑎᑎᕋᕐᕕᖃᕐᓗᓂ, ᑲᑎᒪᕕᖃᕐᓗᓂ ᐊᒻᒪᓗ ᐊᖏᕐᕋᕆᔭᐅᓗᓂ ᐊᒻᒪᓗ ᑐᔪᕐᒥᕕᐅᔪᓐᓇᕐᓗᓂ.

ᐅᑯᐊ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᒻᒪᕆᖕᒧᑦ ᓄᑖᓂᒡᓗ ᐱᓕᕆᑎᑦᑎᔪᑕᐅᔪᑦ ᑕᐃᑲᓂ ᖃᐅᔨᓴᕐᕕᖕᒥ ᐱᓕᕆᓂᐊᖅᑐᑦ ᐅᑯᓂᖓ: ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᖅ ᓄᓇᒋᔭᐅᔪᓐᓇᕐᓂᖓᓄᑦ, ᐃᑲᔫᑎᓂᒃ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᑦᑎᓂᖅ, ᓯᓚᑎᑦᑎᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᓯᓚᐅᑉ ᐅᖂᓯᕙᓪᓕᐊᓂᖓᓄᑦ ᐊᓯᑦᔨᕐᓂᖓ, ᐊᒻᒪᓗ ᓴᖕᖏᔪᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᖃᓄᐃᓐᖏᑦᑐᐊᖅᑐᑦ ᓄᓇᓖᑦ. ᐊᐅᓚᑕᐅᓂᐊᖅᑐᖅ 12 ᑕᕿᓄᑦ ᐊᕐᕌᒍᓕᒫᒥ, ᐅᓇᓗ ᐊᔾᔨᐅᓐᖏᑐᒥᒃ ᐋᕿᒃᓯᒪᔪᖅ, ᐊᒻᒪᓗ ᖃᐅᔨᓴᕆᐊᖃᖅᑐᓂᒃ ᖃᐅᔨᓴᖅᓯᖃᑦᑕᕐᓗᑎᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᑖᓂ ᐱᓕᕆᔾᔪᑕᐅᓕᖅᑐᓂᒃ, ᒥᐊᓂᕆᓂᖅ ᖃᐅᔨᓴᐃᑲᓐᓂᕐᓂᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᐅᔪᓐᓇᕐᓗᓂ. ᑕᐃᒪᐃᒻᒪᑦ ᐊᒃᓱᕉᑎᖃᕐᓂᐊᖅᑐᒍᑦ ᓄᑕᖃᑦ ᐊᓱᕉᑎᖃᓕᕈᓐᓴᕐᓂᐊᕐᒪᑕ ᖃᐅᔨᓴᐃᓂᒻᒪᕆᖕᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᑖᓂᒃ ᐱᓕᕆᔾᔪᑕᐅᓕᖅᑐᓂᒃ. ᐅᑯᐊ ᖃᓄᕆᑦᑐᑐᐃᓐᓇᐃᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐊᑐᕐᓂᐊᖅᑐᑦ ᐃᓂᖓᓂ; ᑖᒃᑯᐊᓗ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᐊᑐᕈᓐᓴᕐᓂᐊᕐᒥᔭᖓ ᓴᓇᑦᑎᐊᖅᓯᒪᓂᖅᐸᐅᔪᖅ ᓴᓇᕐᕈᑎᖃᕐᕕᓖᑦ ᐱᖁᑎᓖᑦ, ᐅᑯᐊᓗ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ, ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᐅᔪᒥᒃ ᓄᓇᓕᖕᓂ, ᖃᐅᔨᓴᕐᑎᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᒃᔪᐊᓂᑦ ᓇᓂᑐᐃᓐᓇᖅ ᑲᓇᑕᒥ, ᓇᖕᒥᓂᐊᕐᑎᐅᔪᓂᑦ, ᖃᐅᔨᓴᕈᒪᓂᐊᖅᑐᑦ ᓄᑖᓂ ᐱᒃᓴᒥᖕᓂ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᑖᓂᒃ ᐱᓕᕆᔾᔪᑕᐅᓕᖅᑐᓂᒃ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ, ᐅᓇ ᐃᓂᖃᕐᕕᑦᑎᐊᕙᐅᓂᐊᖅᑐᖅ.  ᐅᓇ ᓄᓇᕐᔪᐊᒥ ᓄᓇᓕᖕᓂᑦ ᐱᓕᕆᕕᐅᔪᒪᑦᑎᐊᕐᓂᐊᖅᑐᖅ, ᒐᕙᒪᒃᑯᓪᓗ ᖃᐅᔨᓴᕐᑎᖏᑦ. ᑕᐃᒪᓗ ᐃᓗᐊᓂ ᓴᓇᔨᐅᓂᐊᖅᑐᑦ ᖃᐅᔨᓴᕐᑎᑦ ᐃᓂᖃᕐᓂᐊᖅᑐᑦ ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᒥ. ᐃᓱᒪᔪᖓ ᐅᓇ ᖁᕕᐊᓇᑦᑎᐊᖅᑐᖅ ᐱᕕᖃᕐᑎᑦᑎᔪᖅ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᓇᕐᔪᐊᒥ ᐱᐅᓂᖅᐹᖅ ᐃᓂᖓ ᐃᒡᓗᖁᑎᖓ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᖃᐅᔨᓴᐃᔪᑦ ᐱᓕᕆᔪᓪᓗ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᖅ ᐱᔾᔪᑎᖏᓐᓂᒃ ᑭᓯᐊᓂᓕ ᓄᓇᕐᔪᐊᒥᑦᑕᐅᖅ ᐱᔾᔪᑕᐅᔪᓂᒃ.